Tản nhiệt là gì và cách thức hoạt động đóng góp vai trò giảm nhiệt độ cho máy tính ra sao
Cỗ máy tính của bạn, dù là “chú lính” gaming bốc lửa hay “người bạn” lướt web nhỏ nhắn, cũng giống như một vận động viên cừ khôi, hoạt động hết công suất thì ắt hẳn sẽ “nóng ran”. Vậy làm sao để giữ cho “vận động viên” này luôn sung sức, không bị “bị sốt”? Đó chính là nhờ hệ thống tản nhiệt, “chiếc áo giáp” mát mẻ của máy tính. Vậy tản nhiệt là gì, nó hoạt động như thế nào và tại sao lại quan trọng đến thế? Hãy cùng “giải Đáp” những thắc mắc này
Tản nhiệt là gì – Chiếc áo giáp thông thoáng của máy tính
Imagine bạn đang chạy một cuộc marathon dưới trời nắng gắt. Càng chạy, cơ thể bạn càng nóng lên, mồ hôi túa ra. Tương tự như vậy, khi máy tính hoạt động, các linh kiện như CPU, GPU… cũng sinh ra nhiệt, nếu không được tản nhiệt, nhiệt độ sẽ tăng cao, gây:
Giảm hiệu năng: Máy tính sẽ chạy chậm hơn, giật lag, thậm chí tự động tắt để bảo vệ linh kiện.
Tuổi thọ giảm: Nhiệt độ cao làm giảm tuổi thọ của các linh kiện, khiến máy tính dễ hỏng hóc.
Tiếng ồn tăng: Quạt tản nhiệt phải hoạt động mạnh hơn, gây ra tiếng ồn khó chịu.
Để giải quyết vấn đề này, hệ thống tản nhiệt được thiết kế như “chiếc áo giáp” mát mẻ, giúp hấp thụ và truyền nhiệt ra khỏi các linh kiện.
Bên trong “chiếc áo giáp” – Cấu tạo và hoạt động của hệ thống tản nhiệt
Để “giải nhiệt” hiệu quả, hệ thống tản nhiệt được trang bị những “công cụ” chuyên dụng:
Tản nhiệt CPU: Giống như “lá chắn” cho bộ xử lý, tản nhiệt CPU được lắp trực tiếp lên CPU, hấp thụ nhiệt sinh ra.
Quạt tản nhiệt: Giống như “gió mát”, quạt tản nhiệt đẩy không khí xung quanh, làm mát tản nhiệt CPU và các linh kiện khác.
Ống dẫn nhiệt: Giống như “con đường” dẫn nhiệt, ống dẫn nhiệt dẫn nhiệt từ tản nhiệt CPU đến các bộ phận khác như quạt tản nhiệt.
Keo tản nhiệt: Giống như “chất kết dính”, keo tản nhiệt lấp đầy khoảng trống giữa CPU và tản nhiệt, truyền nhiệt hiệu quả hơn.
Vậy hệ thống tản nhiệt là gì và hoạt động như thế nào? Khi CPU hoạt động, nhiệt sẽ được truyền qua keo tản nhiệt đến tản nhiệt CPU. Các cánh tản nhiệt hấp thụ nhiệt này. Quạt tản nhiệt sẽ quay, hút không khí xung quanh, thổi qua các cánh tản nhiệt, mang nhiệt đi. Nhiệt này được truyền ra ngoài vỏ máy, giúp giảm nhiệt độ của CPU và các linh kiện khác.
Tản nhiệt air và water – Chọn “chiếc áo giáp” phù hợp
Giống như có nhiều loại áo khoác khác nhau, hệ thống tản nhiệt cũng có nhiều loại, đáp ứng nhu cầu khác nhau:
Tản nhiệt khí (air cooling): Thích hợp cho các nhu cầu cơ bản, giá thành rẻ, dễ lắp đặt.
Tản nhiệt nước (water cooling): Thích hợp cho chơi game, thiết kế đồ họa, ép xung, hiệu năng tản nhiệt tốt hơn nhưng phức tạp hơn, giá thành cao hơn.
Khi chọn hệ thống tản nhiệt, hãy cân nhắc các yếu tố:
Nhu cầu sử dụng: Bạn cần tản nhiệt cho nhu cầu nào? Văn phòng, lướt web, chơi game, thiết kế đồ họa…
Ngân sách: Bạn sẵn sàng chi bao nhiêu tiền cho hệ thống tản nhiệt?
Kích thước vỏ máy: Bạn cần đảm bảo hệ thống tản nhiệt vừa với vỏ máy của bạn.
Tiếng ồn: Bạn có muốn một hệ thống tản nhiệt hoạt động êm ái hay không?
Với những thông tin này, bạn đã có thể chọn “chiếc áo giáp” phù hợp để giữ cho “vận động viên” máy tính của bạn luôn hoạt động tốt nhất.
Chăm sóc “chiếc áo giáp” – Bảo dưỡng hệ thống tản nhiệt
Giống như mọi chiếc áo khoác cần được giặt giũ thường xuyên, hệ thống tản nhiệt cũng cần được bảo dưỡng cẩn thận để hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ. Dưới đây là một số mẹo bảo dưỡng hệ thống tản nhiệt:
Vệ sinh thường xuyên:
Bụi bẩn bám trên các cánh tản nhiệt và quạt tản nhiệt sẽ cản trở quá trình tản nhiệt, khiến nhiệt độ tăng cao. Hãy vệ sinh hệ thống tản nhiệt ít nhất 6 tháng một lần bằng khăn mềm và cọ quét chuyên dụng.
Thay keo tản nhiệt:
Keo tản nhiệt sau một thời gian sử dụng sẽ bị khô cứng, giảm hiệu quả tản nhiệt. Hãy thay keo tản nhiệt ít nhất 2 năm một lần.
Kiểm tra quạt tản nhiệt:
Quạt tản nhiệt có thể bị hư hỏng do va đập, rung lắc. Hãy kiểm tra quạt tản nhiệt thường xuyên, nếu phát hiện hư hỏng, hãy thay thế ngay lập tức.
Với những mẹo bảo dưỡng này, bạn có thể giúp hệ thống tản nhiệt hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ.
Kết luận
Tản nhiệt là một thành phần quan trọng của máy tính, đóng vai trò giảm nhiệt độ cho các linh kiện, giúp máy tính hoạt động ổn định và bền bỉ. Hiểu rõ về hệ thống tản nhiệt là gì sẽ giúp bạn chọn được hệ thống tản nhiệt phù hợp và bảo dưỡng hệ thống tản nhiệt đúng cách.
Xem thêm: Ổ cứng là gì
